گزارش روزنامه ایران پیرامون مشکلات انجمن خوشنویسان ایران با عنوان روزهاي خوب نزديک است
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
روزهاي خوب نزديک است
گزارشي درباره انجمن خوشنويسان ايران
سید اصغر نور بخش
خوشنويسي، همواره يکي از زيباترين و متعالي ترين هنرهايي بوده است که در جامعه ايراني، رخ برکشيده و نمود داشته است. «خوشنويسي» هنري است که ما ايرانيان به آن بسيار عرض مباهات داريم و در مقابل بيگانگان با آن فخرفروشي مي کنيم. بي شک هر شخص غيرايراني که کمي با هنر و زيبايي سر و کار داشته باشد و آن را بفهمد، با ديدن تابلوهاي زيباي خوشنويسي شده به دست زرين هنرمندان ايراني، براي نخستين بار انگشت حيرت به دهان خواهد گزيد و پس از آن نيز از ديدن خوشنويسي هاي زيبا، سيري نخواهد داشت.
خوشنويسي به خط نستعليق، نستعليق شکسته، ثلث، نسخ و... همواره هنرهايي بوده اند که خاستگاه آنها، ايران زمين است. خط نستعليق زيبايي، تفکر، آرامش و يگانگي را همه با هم دارد و بدون آنکه مشابهي بتوان براي آن در فرهنگ ها و اقوام ديگر يافت، نشان از هوشمندي و هنردوستي و تعالي انديشي ايرانيان مي دهد. گرچه مدتي است که کشورهاي ديگر که زباني به خط فارسي مي نوشته اند و مي خوانده اند نگاهي جدي و مصرانه به خوشنويسي و بخصوص نستعليق پيدا کرده اند، اما در داخل، جدا از حمايت نه چندان چشمگير نهادهاي فرهنگي وابسته به دولت از اين هنر شريف، چندي است که اختلافاتي در بزرگ ترين و معتبرترين تشکل صنفي هنرمندان خوشنويس به وجود آمده که دوستداران و علاقه مندان و هنرمندان خوشنويسي را دلگير و دلتنگ کرده است.
.................................................................................................................................
اختلاف از کجا آغاز شد
هرچند اين روزها، انجمن خوشنويسان ايران به روزهاي آرامش و وحدت نزديک شده و با سعي و تلاش و نگاه ويژه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، خوشبختانه بسياري از مشکلات و مسائل آن حل شده است اما همچنان تحرکاتي نه چندان خوشايند توسط برخي از مشکل آفرينان براي انجمن، ادامه دارد. مشکلات و اختلافات در انجمن خوشنويسان ايران از آنجا آغاز مي شود که سال ها پيش اعطاي درجه استادي توسط شوراي ارزشيابي انجمن که وظيفه اش اعطاي درجه هاي هنري به هنرمندان بوده است به مشکلاتي برمي خورد. با توجه به مستندات موجود، شوراي مذکور به دليل کيفيت پائين برخي آثار ارائه شده هنرمندان متقاضي، درجه استادي را به آنان اعطا نمي کند که اين امر آغاز مشکل و اختلافات مي شود. شوراي ارزشيابي استعفا مي دهد و شوراي جديد نيز مورد قبول برخي از افراد واقع نمي شود. همواره در شوراي ارزشيابي انجمن خوشنويسان ايران از ميان 22 استاد پيشکسوت 11 نفر به عنوان عضو اين شورا انتخاب مي شدند که اين افراد از بين هنرمندان نستعليق، نستعليق شکسته، ثلث و نسخ بودند.
.................................................................................................................................
جايگاه انجمن
انجمن خوشنويسان ايران همواره جايگاهي والانزد دولت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي داشته است به گونه اي که انجمن خوشنويسان ايران آن را يک تشکل ملي مي داند و تمام تلاش و سعي اش بر آن است که اين انجمن همواره جايگاهي درخور توجه و قابل احترام داشته باشد. گرچه وجود اختلافات و مشکلات پيش آمده در آن را بايد پذيرفت و هيچ جاي انکاري براي مطلعان باقي نمي گذارد، اما اکثريت هنرمندان خوشنويس و علاقه مندان به اين هنر ناب ايراني تمايلي ندارند که به موضوع اين درگيري ها وارد شوند و خود را از داخل شدن در اين اتفاقات برحذر مي دارند. اما متاسفانه کساني که در رشته خوشنويسي هنرمندان سطح بالايي نيستند و جايگاه ممتازي در اين عرصه ندارند، براي جامعه خوشنويسي که نمود وحدتش در انجمن خوشنويسان ايران است، مشکلاتي به وجود آورده اند و همگان مي دانند که اين مشکلات از سر زياده خواهي و کسب ميز و مقام بوده است. عمده خوشنويسان ايران علاقه مند هستند که در جامعه خوشنويسي کشور آرامش واقع شود تا فعاليت هاي آنان ثمربخش تر باشد اما گروهي که به دنبال قدرت هستند، در اين وادي سنگ اندازي مي کنند و حرکت رو به پيشرفت هنر خوشنويسي را با کندي مواجه مي کنند.
در اين ميان که انجمن خوشنويسان ايران به دو گروه اکثريت و اقليت تبديل شده بود، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي قصد داشت که تنها نظاره گر باشد و اجازه دهد تا هنرمندان خود اين مشکل را حل کنند اما هر روز اين مشکلات بيشتر مي شد. ارشاد نمي خواست از گروه خاصي حمايت يا دفاع کند ولي کار به جايي رسيد که شخص وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي ناگزير وارد عرصه شد و طي دستوراتي، مشاور و جانشيني در موضوع انتخاب کرد تا به رفع اختلافات و رساندن مرکب انجمن به سرمنزل مقصود همت گمارند. اين اتفاق به برگزاري مجمع عمومي سال 89 انجمن خوشنويسان ايران در هتل لاله انجاميد که قريب به اتفاق اساتيد و تاثيرگذاران عرصه خوشنويسي کشور حضور داشتند که خوشبختانه شوراي عالي اين انجمن نيز انتخاب و معرفي شد. اما باز هم گروه اقليت که اقليت کمي را با خود به همراه داشتند اين مجمع و شورا و تصميمات اتخاذ شده توسط اکثريت جامعه خوشنويسي را برنتافتند و همچنان بر طبل اختلاف کوفتند و مجمعي موسوم به مجمع رشت را برگزار کردند که البته از آن استقبال چنداني نشد. در اين ميان برخي ها انتقاد مي کردند که دولت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي نبايد در مسائل انجمن خوشنويسي ايران دخالت کند اما آنچه سبب شد تا ارشاد خود به ميدان آيد و دست به حل مشکلات بزند، همان عنوان «ملي» انجمن بود. اين انجمن در سراسر کشور حدود 240 شعبه دارد که مکان اين شعب، همگي متعلق به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي است ضمن آنکه انجمن خوشنويسان ايران يک ميراث ملي و فرهنگي براي ايرانيان محسوب مي شود در نتيجه وزارت ارشاد که داعيه دار حوزه فرهنگ و هنر است، نمي توانست و نمي بايست نسبت به اختلافات و مشکلات اين انجمن بي تفاوت باشد. بنابراين تقابل گروه اقليت با مسيري بود که وزارت ارشاد با رايزني ها و تحقيق و تلاش بسيار در آن حرکت مي کرد.
.................................................................................................................................
روزهاي خوب نزديک است
با همه مسائل و مشکلاتي که در مورد انجمن خوشنويسان ايران وجود داشت، شوراي عالي که عالي ترين رکن اجرايي انجمن خوشنويسان ايران بود فعاليت خود را خوشبختانه آغاز کرد و مراکز و شعب مربوط به انجمن نيز هم اکنون تحويل شوراي عالي است و فعاليت ها و برنامه هايش را به صورت منظم انجام مي دهد. اما در اين ميان فقط شعبه تهران است که هنوز با لجاجت و اصرار گروه اقليت، هنوز به شوراي عالي قانوني انجمن خوشنويسان ايران تحويل نشده است. اين گروه که مجوز فعاليت شان هم اکنون به صورت قانوني لغو شده و فعاليت شان غيرقانوني است، با اصرار بر روند گذشته شان که نشان از علاقه و وابستگي شان به ميز و مقام است، جز دردسر براي خوشنويسي کشور چيز ديگري به همراه نداشته اند. اميدواريم که اين گروه اقليت، از اصرار بر اشتباهات گذشته شان دست بردارند و به دامن جامعه بزرگ خوشنويسي کشور بازگردند.
.................................................................................................................................
آنچه نبايد شود
اما نقطه سياهي که در اختلافات و مشکلات چند سال اخير انجمن خوشنويسان ايران وجود دارد، دلزدگي و نااميدي برخي از هنرمندان برجسته کشور از جايگاه اين انجمن است. اتفاقات پيش آمده سبب شد تا برخي از اعضاي سابق آن، خود را جدا کنند و به تاثيرگذاري و اهميتش اميدي نداشته باشند. «م. م» يکي از هنرمندان مطرح خوشنويسي کشور در اين باره مي گويد: «پانزده سال پيش معلوم بود که کار به اينجا مي رسيد؛ چرا که شصت سال قبل براساس يک هدف حرکت مي کرد اما خود را با مسائل روز هماهنگ و همرنگ نکرد. در نتيجه جوابگوي نيازها و نگاه جوانان نبود. متاسفانه اين انجمن نتوانست سنت را در دنياي امروز به جامعه جوان کشور به خوبي بشناساند.»
اين هنرمند خوشنويس ادامه مي دهد: «شرايط روز هم بر مشکلات انجمن دامن زد و اکنون کار به جايي رسيده است که خوشنويس ها پراکنده شده اند و در ميان آنان چند دستگي ايجاد شده است. در چنين شرايطي و با مشکلاتي که وجود دارد، من بايد بگويم که به آينده انجمن خوشنويسان ايران خوشبين نيستم. وزارت ارشاد هم گرچه در اين ميان پا در مياني زيادي کرد، ولي مي بينيم که هنوز عده اي مشکل آفريني مي کنند و همچنان بر سر کار هستند.»
وي در ادامه صحبت هايش مي گويد: «سال هاست مشاهده مي کنيم انجمن خوشنويسان ايران يکپارچه نيست. در دنياي امروز و با وجود اين همه سلايق مختلف و انديشه ها و نگاه هاي مختلف، به نظر مي رسد که غيرممکن باشد که همه هنرمندان يک عرصه بتوانند دور يک ميز جمع شوند. در کشورهاي ديگر سازمان ها و نهادها و انجمن هاي متعددي در يک شاخه هنري وجود دارد که نشانگر آن است که وجود تنوع بسيار در عرصه هنر، نمي توان توقعي داشت که همه فعالان آن زير يک سقف جمع شوند. من فکر نمي کنم انجمن خوشنويسان ايران باز هم بتواند همه هنرمندان خوشنويسي را دور هم جمع کند چرا که انجمن خوشنويسان ديگر انجمن همه خوشنويسان نيست. بنابراين بايد بگويم که خيلي به آينده انجمن اميدوار نيستم مگر آن شکل و ساختار آن عوض شود.»
اين خوشنويس پيشکسوت در پايان صحبت هايش ابراز مي کند: «موضوعي که به صورت اشتباهي در ذهن ما جا افتاده، اين است که همه ما انجمن خوشنويسان ايران را با هنر خوشنويسي يکي مي دانيم. اين انجمن کمک هاي زيادي به خوشنويسي کرده است اما همه خوشنويسي، انجمن خوشنويسان ايران نيست. هنرمندان زيادي هستند که خارج از دايره انجمن کار مي کنند و موفق هم هستند و ديگر درگير مسائلي نيستند که جلوي پيشرفت خط را مي گيرد. نبايد فکر کنيم اگر روزي انجمن خوشنويسان منحل شود هنر خوشنويسي هم از دست خواهد رفت؛ چرا که در چند وقت اخير اين انجمن نقش بازدارنده را داشته است در حالي که بايد عنصري پيش برنده در عرصه خوشنويسي باشد. بنابراين من به شما توصيه مي کنم اگر روزي انجمن خوشنويسان ايران وجود نداشت، نگران نباشيد.»
اين سخنان تلخ و نااميدکننده يک خوشنويس برجسته و پيشکسوت در حالي بر زبان جاري شده است که روزي روزگاري، انجمن خوشنويسان ايران، پناهگاه و سکوي صعود بسياري از هنرمندان بوده است و با برنامه ريزي و حمايت هايي که اين انجمن از هنرمندان خوشنويس مي کرده است، استعدادهاي درخشاني در اين حوزه فرهنگ و هنر سر بالاکرده و به اوج رسيده اند. اميدواريم هرچه زودتر شاهد وحدت و يگانگي انجمن خوشنويسان ايران باشيم تا هنر ملي و ايراني خوشنويسي که مايه مباهات همه ما ايرانيان است همچنان بر صدر و بالانشيند.
.................................................................................................................................
منبع :
روزنامه ايران، شماره 4874 به تاريخ 3/6/90، صفحه 21 (گفت و گو)
.................................................................................................................................
لطفا با نظرات ارزشمند خود ما را یاری فرمائید
شما نیز می توانید جهت مشاهده مطالبی که مخصوص اعضای ویژه این سایت است به عضویت رسمی این سایت در آمده و از این پست و دیگر پستها و تصاویر محدود شده دیدن فرمایید
